
امروزه در کشور ما متاسفانه خانههای دارای معماری اصولی و اصیل کمتر به چشم میخورد. آنچه که در شهرها دیده میشود خانههایی با نماها و معماریهای بیتناسب، تکراری، زشت و بیهویت هستند که کوچکترین تناسب و سازگاریای با محیط اطراف خود از جمله خانههای مجاور، محیط شهری و طبیعت اطراف خود ندارند. فاجعهای که فرهنگ بساز و بفروش بر سر شهرهای ما آورده است تا سالها تاثیر منفی و زشت خود را بر ظاهر و کاربرد شهرها و خانههای آن و ساکنانش خواهد گذاشت. یکی از مهمترین چیزهایی که متاسفانه در معماری امروز خانههای ما کمتر دیده میشود ارتباط خانه و ساکنینش با محیط طبیعی است. در گذشته حیاط خانهها بزرگ و حاوی محیط سبز درختان، گلها و حوض بخش مهمی از یک خانهای ایرانی بودند. اما امروزه فضای سبز آخرین بخشی است که در طراحی و ساخت خانهها دیده و در نظر گرفته میشود. البته مقصران این مشکل فقط معماران و اهالی صنف بساز و بفروشها نیستند، بلکه خود ما و فرهنگ ما نیز در این مشکل دخیل هستیم. ما چقدر به فضای سبز اهمیت میدهیم و چقدر در این راستا گام برداشتهایم؟ چند بار در عمرمان درخت کاشتهایم؟ چقدر سعی کردیم در حیاط یا نزدیک محیط زندگیمان درخت یا گل بکاریم و به آنها رسیدگی کنیم؟
برای دیدن عمق فاجعه پیشنهاد میکنم تصاویر ماهوارهای برخی شهرهای غربی را با تصاویر ماهوارهای شهر و خیابان و کوچههای اطراف منزل خود مقایسه کنید.

مقایسه فضای سبز شهر قزوین با وینیپگ در کانادا
این روند مخرب در بعضی از کشورهای آسیایی نیز وجود دارد. از جمله در برخی از شهرهای ویتنام که خانههای آنان در گذشته در بین و یا کنار درختان جنگل بنا میشده است. اما رشد سریع و بیقاعده شهرنشینی موجب شد تا ساکنین این شهرها هم از اهمیت فضای سبز غافل شوند و به قطع درختان و نابودی محیط طبیعی برای ساخت خانههایشان رو بیاورند. اما در سالهای اخیر آنان به تدریج دوباره متوجه اهمیت همین فضاهای سبز و تاثیر آن بر زندگی و روان آدمهای ساکن شهرهایشان شدند. در این مطلب به معرفی یکی از پروژههایی که در راستای همین تلاش برای ارج نهادن به فضای سبز و بازگرداندن آن به محیط زندگی شهرنشینان است میپردازیم.

این پروژه در شهر Ho Chi Minh ویتنام توسط گروه معماری Vo Trong Nghia و به منظور بازگرداندن فضای سبز به محیط شهری طراحی شده است. در سایت این گروه، در مورد این پروژه چنین شرح داده شده است:
به علت رشد سریع شهرنشینی، شهرهای ویتنام از اصل خود که به صورت جنگلهای استوایی بودند به شدت فاصله گرفتهاند. برای نمونه، امروزه در شهر Ho Chi Minh تنها فقط ۰.۲۵ درصد از کل شهر توسط فضای سبز پوشیده شده است. تعداد بیش از حد موتورسیکلتها موجب ایجاد ترافیک شدید و آلودگی هوا در شهر شده است. در نتیجه، نسل جدید در شهرها ارتباط خود با طبیعت را از دست داده است.
«خانهای برای درختان» با بودجه ۱۵۵۰۰۰ دلار نمونهی اولیهایی از تلاش برای تغییر این وضعیت است. هدف اصلی این پروژه برگرداندن فضای سبز به شهر و وفق دادن ناحیه پر تراکم مسکونی با درختان بزرگ استوایی است. پنج جعبه بتنی -که هرکدام محل یک پروژهی متفاوت است- مانند یک گلدان به منظور کاشت درختان روی سقفشان طراحی شدهاند. همچنین به دلیل وجود لایه ضخیم خاک، این گلدانها به صورت بستری برای نگهداری آب بارانهای موسمی نیز عمل میکنند. در نتیجه، با افزایش تعداد این گونه خانهها در آینده، ریسک جاری شدن سیل در سطح شهر در هنگام طوفانهای موسمی کاهش مییابد.
برای دیدن عکسهای بیشتر از این پروژه به ادامه مطلب مراجعه نمایید.